İşyerlerinde oluşabilecek patlayıcı ortamların tehlikelerinden çalışanların sağlık ve güvenliğini korumak için alınması gerekli önlemleri belirlemek amacıyla hazırlanan ve 30.04.2013 tarih ve 28633 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Çalışanların Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Korunması Hakkında Yönetmelik” kapsamında Patlamadan Korunma Dokümanı hazırlanması gerekmektedir.
Bu yönetmelik kapsamında; Tehlikeli madde üreten, depolayan, taşıyan, elleçleyen tüm kuruluşlar Çevre bakanlığı portalına girerek seviyelerini belirlemek durumundadırlar. Çevre bakanlığı portalında girilen veriler doğrultusunda kapsam dışı, alt seviye veya üst seviye de değerlendirlmesi ile çalışmalarına başlamalıdırlar.
Madde 6 – (1) İşveren, 29.12.2012 tarih ve 28512 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan ”İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Patlamadan – Korunma Değerlendirmesi Yönetmeliği2ne ve 6331 sayılı iş sağlığı ve iş güvenliği kanunu kapsamında revize edilen Seveso 1, son olarak 24 Temmuz 2012 tarihinde yayınlanan 2012/18/EU SEVESO III Direktifi ise 1 Haziran 2015 tarihi itibariyle AB bünyesinde uygulanmaya başlanmıştır.
Her nekadar Çevre Bakanlığı’na yapılan bildirimlerde çimento ve çimento katkı maddeleri üreten bazı fabrikalar kapsam dışı kabül edilsede ek olarak yayımlanacak yönetmelik kapsamında çimento fabrikalarınında bu kapsama alınabilineceği düşünülebilinir. Kaldı ki çimento fabrikalarında kullanılan kömür, tehlikeli maddeler kapsamında sınıflandırılmakta olup yanıcı katı maddeler (tehlike sınıfı 4) olarak sınıflandırlmaktadır. Buna göre firmalar uygun risk değerlendirmesi çalışmalarını yaparken, patlayıcı ortamdan kaynaklanan özel risklerin değerlendirilmesinde aşağıdaki hususları dikkate almaları gerekmektedir.
- a) Patlayıcı ortam oluşma ihtimali ve bu ortamın kalıcılığı,
- b) Statik elektrik de dahil tutuşturucu kaynakların bulunma, aktif ve tehlikeli hale gelme ihtimalleri,
- c) İşyerinde bulunan tesis, kullanılan maddeler proseslerle bunların muhtemel karşılıklı etkileşimleri,
ç) Olabilecek patlama etkisinin büyüklüğü,
(2) Parlama veya patlama riski değerlendirilirken patlayıcı ortamların oluşabileceği yerlere açık olan veya açılabilen yerler de dikkate alınarak bir bütün olarak değerlendirilir.
Madde 10 – (1) İşveren 6.maddede belirtilen yükümlülüğünü yerine getirirken Patlamadan Korunma Dokümanını hazırlar.
Patlamadan korunma dokümanında;
- Patlama riskinin belirlendiği ve değerlendirildiği,
- Belirtilen riskler için alınacak önlemler,
- İşyerinde patlayıcı ortam oluşturması ihtimali olan yerler,
- Tehlike sınıflandırılması yapılmış bölgelerde uygulanacak asgari gereklilikler,
- Çalışma yerleri ve uyarı cihazları da dahil olmak üzere iş ekipmanının tasarımı,
- İşletilmesi ve kontrolü ve bakımının güvenlik kurallarına uygun olarak yapıldığı,
- İşyerinde kullanılan tüm ekipmanın 25.04.2013 tarih ve 28628 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan ‘İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’ne uygunluğu yazılı olarak bulunmalıdır.
Patlamadan Korunma Dokümanında;
- Proses Şartları Patlamadan Korunma Dökumanı Hazırlanması
- Kimyasal Maddelerin Özellikleri
- Patlama Riskinin Değerlendirilmesi
- Tutuşturucu Kaynaklar
- Havalandırma Özellikleri
- Tehlikeli Bölgelerin Sınıflandırılması
- Elektriksel Teçhizatın Önerilmesi
- Patlayıcı ortam Oluşmasını Önleme
- Patlamanın Etkisinin Azaltılması
Konu başlıklarını içeren “Patlamadan Korunma Dokümanı” hazırlanmaktadır.
CANAN SEZER
CPC Belgelendirme Muayene Deney Hizmetleri Ltd. Şti
